Denken buiten de vaste kaders en begaande paden. Dat is nog knap lastig. Vijf vrijdenkers aan het woord. Nu: journalist en opiniemaker Sander Schimmelpenninck.
“Ik lijd een beetje aan de arrogantie van mensen met een mening: we vinden dat die mening ook gehoord moet worden. Daarbij had ik al vroeg anticonformistische neigingen en áls ik me al conformeerde, zoals toen ik bij het studentencorps ging, dan sprak ik me uit tegen alles wat ik daar dom of slecht geregeld vond.
Je moet een beetje eigenwijs zijn om een vrijdenker te zijn, een dikke huid hebben en vooral: jezelf gruwelijk overschatten. Ondanks alle tegenwerpingen vasthouden aan je eigen lijn, zonder je iets aan te trekken van wat anderen zeggen. Behalve natuurlijk als het gaat om mensen die dichtbij je staan. Als zij zeggen: ‘Sander, houd daar eens mee op’, of ‘Doe dat maar gewoon niet’, dan luister ik daar heus wel naar. Maar dat is iets anders dan meegaan met de massa die ongeïnformeerd maar iets roept.
Ik ben niet bang voor een ruzietje hier en daar. Op Twitter maak ik mijn trainingsrondjes als voorbereiding op de wedstrijd: mijn column in de Volkskrant of mijn deelname aan een debat.
Er zijn veel fatsoenlijke, gematigde mensen die zich niet meer durven uit te spreken over allerlei onderwerpen omdat ze bang zijn dat ze die rechtse hoek van De Telegraaf en GeenStijl achter zich aan krijgen. Het debat wordt tegenwoordig inderdaad vaak tamelijk ongezellig en agressief gevoerd.
Ik spreek me wél uit en krijg de hordes dus regelmatig vrij massaal over me heen. Dat is niet altijd leuk. Die relletjes gaan meestal nergens over, ze zijn alleen bedoeld om mij aan te vallen. Dat ik bedreigd word door allerlei idioten is voor mij geen reden om mijn mond te houden. Gelukkig woon ik met één been in het buitenland, waardoor ik me vrij makkelijk aan het rumoer kan onttrekken. En mijn vrienden hebben vaak geen idee van wat er online allemaal speelt. Dat relativeert. Maar op het hoogtepunt van zo’n rel kan ik me daardoor ook wel alleen voelen.
Toch probeer ik me zo min mogelijk aan te trekken van verwachtingen, conventies en sociale druk. In mijn werkende leven probeer ik dingen uit, ik kijk of bepaald werk iets voor mij is en zo niet, dan ga ik iets anders doen. Ik zal niet gauw ergens blijven hangen vanwege de status die het me oplevert, want die zegt me niks. Ik focus nu op mijn eigen uitingen: mijn columns, de podcasts die ik maak. Dat is veel bevredigender dan die andere dingen die ik heb gedaan, het past beter bij mij. Ik heb meer vrijheid.”
